RCF nagłośnił niemiecki Signal Iduna Park

Największy stadion niemieckiej Bundesligi, siedziba Borussii Dortmund - osiemdziesięcio tysięczny Signal Iduna Park - właśnie przeszedł kompletną wymianę swojego systemu dźwiękowego.

Ze względu na zastrzeżenia co do czytelności dźwięku i wydajności w niskich pasmach, oraz przede wszystkim potrzebę zunifikowania systemów nadających, ostrzegawczych i ewakuacyjnych, zdecydowano się na nową instalację sprzętu marki RCF.

Wybór padł na 14 grup po 14 modułów line array TTL33-A MKII wraz z subwooferem TTS26-A u podstawy. Nowy system jest rozwiązaniem w pełni aktywnym oraz umiejscowionym z dala od linii wzroku. Wykorzystanie procesorów DSP RDNet i dodatkowej elektroniki do konfiguracji, monitoringu i integracji systemu, pozwoliło na spełnienie standardów EN60849 dotyczących instalacji w tego typu placówkach.

Planowanie i zaprojektowanie systemu było wspólnym wysiłkiem dziesięcioosobowej RCF Engineering Support Group, na czele której stanął Antonio Ferrari, niemieckiego oddziału RCF pod dowództwem Georga Hofmanna i Norberta Wessela oraz grupy Fulfil Engineering GmbH pod dowództwem Norberta Labuddy. Symulacje oraz cyfrowe analizy umożliwiły zaprojektowanie zoptymalizowanego, wydajnego oraz niewidocznego systemu.

Wykorzystane moduły zostały specjalnie przygotowane na odporność na wszelkiego rodzaju warunki pogodowe oraz zamontowane u sklepienia stadionu wokół belek. Decyzja na wybór aktywnych systemów line array wydawała się jedyną słuszną - oceniono, że gwarantują one równomierne pokrycie dźwiękowe i uniknięcie trudności z anulowaniem się fazy sygnałów z różnych źródeł.

Kiedy zdecydowaliśmy się na wykorzystanie systemów aktywnych, musieliśmy wybrać idealne komponenty. Wiedzieliśmy, że TTL33-A cieszą się wielkim uznaniem w dźwięku estradowym i mieliśmy stuprocentową pewność co do jego wydajności. Przemawiały za nim też jego parametry - obecność sześciu głośników, trójdrożne wzmocnienie oraz potężne procesory DSP. Po namyśle stwierdziliśmy, że to najlepsze rozwiązanie.

Norbert Wessel - RCF

Za decyzją przemawiały również komponenty sieci RDNet Control 8, nieobecne we wcześniejszych wersjach serii RCF TT. Ich zdolność monitoringu i kontroli w czasie rzeczywistym pozwoliła rozwiązać dotychczasowy problem z niewydajną, problematyczną diagnostyką.

Wykorzystane modele TTL33-A wyposażone są łącznie w sześć głośników każdy: dwa ośmiocalowe dla niskich częstotliwości, tubowy ośmiocalowy dla średniego pasma, oraz trzy jednocalowe głośniki kompresyjne dla wysokich tonów. Wszystko to kontrolowane przez procesory DSP i zasilane trójdrożnymi wzmacniaczami o mocy 1250 W RMS. Wespół z TTL33-A wykorzystano subwoofery TTS26-A, zarówno dla wzmocnienia dźwięku, jak i redukcji skutków jego odbić, nieuniknionych w konstrukcji tego typu. Subwoofery te posiadają dwa piętnastocalowe głośniki i zasilane są 3400 watami wzmocnienia kontrolowanego cyfrowo.

Liczne dokonane pomiary, wliczając w to czas pogłosu na stadionie, uśrednione natężenie oraz różnice w natężeniu dźwięku w poszczególnych jego strefach, doprowadziły instalatorów do wniosku, że najlepszym rozwiązaniem będzie wykorzystanie grup line array emitujących dźwięk pod kątem 100 x 140 stopni. Aby było to możliwe, wynajęto specjalną grupę fachowców z Expo Engineering, którzy zaprojektowali specjalne dla tej sytuacji obramowanie kolumn głośnikowych. Efektem ich pracy były obramowania mogące w nieinwazyjny sposób być zamontowane na stalowych belkach w okolicach stropu stadionu. Ponadto, aby ułatwić serwis osprzętu, mogą być obniżane o 25 metrów na łańcuchowych wyciągnikach.

Dzięki nowatorskiej konstrukcji obramowania i umiejscowieniu, elementy systemu oferują niespotykany dotąd na stadionie obszar emisji dźwięku, i mogą obsługiwać zarówno wysokie i niskie trybuny, jak i krawędzi płyty stadionu, gdzie mieszczą się sektory ochrony i zaplecza technicznego. Pozwoliło to na integrację systemów obsługujących muzykę, zapowiedzi i komunikaty, a także ostrzeżenia i alarmy. Ponadto, krzywizna stelaża gwarantuje optymalną pracę modułów line array i równomierną głośność w całym paśmie częstotliwości.

System został w pełni zintegrowany z dotychczasowym systemem alarmowym, natomiast nowa technologia RDNet pozwala na ciągłą, szybką diagnostykę systemu oraz natychmiastowe zlokalizowanie usterek. Reakcja na tę gruntowną modernizację była wyjątkowo pozytywna. Zarówno fachowcy instalacyjni, jak i pracownicy i zarząd stadionu byli pod wrażeniem nowego systemu nagłaśniającego, będącego w końcu absolutnie bezpiecznym, wydajnym i - przede wszystkim - doskonale słyszalnym.

Ten system jest bez wątpienia najnowocześniejszym, jaki odnajdziecie na stadionach w Niemczech. Oczekujemy, że ustaliliśmy tutaj nowy standard, który wkrótce zostanie emulowany w innych miejscach. Jest to instalacja, która spełnia wszystkie niezbędne wymagania oraz zezwala na uniwersalną kontrolę i diagnostykę nawet pojedyńczych elementów - aż do poszczególnych głośników.

Norbert Labudd - Fulfil Engineering GmbH