PORADNIK: Miksowanie popowych wokali podczas koncertów live

Jeśli chodzi o miksowanie muzyki live - niezależnie od tego, czy pracujesz sam w lokalnym klubie, czy z zespołem profesjonalistów przy dużej produkcji koncertowej - istotne jest, aby mieć plan gry, który pomoże Ci przygotować, zbudować i ustalić priorytety najważniejszych aspektów miksu.

Autor: Vincent Casamatta, tłumaczenie: Sebastian Sokal

W większości gatunków muzycznych, w tym pop, Twoim priorytetem numer jeden będzie zapewnienie, że wokal jest słyszalny głośno i wyraźnie, a wizja artysty dociera do publiczności. W tym artykule podzielimy się wskazówkami i technikami miksowania świetnie brzmiących wokali, które przebijają się przez cały miks w każdym otoczeniu.

Wybierz odpowiedni mikrofon

Pierwszą decyzją, jaką należy podjąć, kiedy się pracuje z artystą po raz pierwszy, jest wybór odpowiedniego mikrofonu w danej sytuacji. Niestety nie ma jednego rodzaju mikrofonu, który byłby idealny dla każdego artysty i scenariusza. Jak więc dowiedzieć się, który mikrofon jest najlepszy dla artysty, z którym jeszcze nie pracowałeś? Oto kilka pytań, które możesz sobie zadać, aby pomóc w tym procesie.

Jaki jest rejestr i jakość tonalna głosu wokalisty?

• Czy artysta posiada naturalny rejestr barytonowy, tenorowy, altowy czy sopranowy?
• Czy jego głos jest łagodny czy chrapliwy?
• Czy brakuje mu "pasma" w zakresie niskich i średnich tonów lub "powietrza" w górnej części?

Jeśli uda Ci się dobrać mikrofon, który podkreśli mocne strony głosu artysty, a jednocześnie zdemaskuje jego słabe strony, to będziesz o krok do przodu, zanim jeszcze dotkniesz konsolety.

Jaki jest ich styl występu?

• Czy wokalista stoi nieruchomy ze statywem mikrofonowym, czy energicznie skacze po scenie z mikrofonem?
• Czy tylko śpiewa, czy również akompaniują sobie na jakimś instrumencie?
• Czy wokalista doskonale radzi sobie z posługiwaniem się mikrofonem, czy też ma tendencję do złego operowania (macha na boki, odsuwa od ust) mikrofonem?
• Ogólnie rzecz biorąc, dynamiczny mikrofon z mniejszym „poziomem tła”, jeśli wokalista nieumiejętnie posługuje się mikrofonem.

Mikrofon pojemnościowy może dać bardziej przejrzysty i otwarty dźwięk wokalu, ale wymaga bardziej ostrożnej obsługi.

• Jak głośno jest na scenie?
• Czy jest zespół grający na żywo z głośnymi wzmacniaczami gitarowymi i głośnymi blachami w perkusji, czy też produkcja wykorzystuje bardziej bezpośrednie wejścia, takie jak klawisze i automaty perkusyjne?
• Czy podczas występu jest pirotechnika lub coś innego co hałasuje?
• Jeśli na scenie jest dużo hałasu, z którym trzeba konkurować, mikrofon z węższą charakterystyką kardioidalną wychwyci więcej głosu wokalisty, odrzucając jednocześnie niepożądane dźwięki.
• Jednak kompromisem jest to, że jeśli wokalista poruszy się poza osią, ryzykujesz utratę jego wokalu w miksie.

Zrób research

Próba odpowiedzi na poprzednie pytania może nasunąć kolejne: jak masz dowiedzieć się tych rzeczy, zanim zaczniesz pracować po raz pierwszy z artystą? Najlepszym sposobem jest uczestniczenie lub zaangażowanie się w próby zespołu na żywo przed rozpoczęciem trasy (jeśli masz taką możliwość). Jeśli nie możesz tego zrobić, zapytaj management, czy może udostępnić nagrania wielośladowe z poprzedniej trasy. A jeśli to również nie jest możliwe, możesz iść na koncert na żywo (jeśli grają w Twojej okolicy), albo znaleźć kilka ostatnich występów na żywo na ich stronie internetowej lub YouTube.

Porozmawiaj z artystą

Bardzo niewielu artystów ma perfekcyjną technikę mikrofonową, nie każdy wokalista rozumie związek między tym, co robi na scenie, a tym, jak wpływa to na dźwięk docierający do uszu słuchaczy. Każdy artysta, z którym pracujesz musi wiedzieć, że sposób w jaki występuje wpływa na Twoją pracę - niezależnie od poziomu doświadczenia, dyscypliny czy umiejętności.

Nie chcesz wyjść na agresywnego i wymagającego, ale musisz znaleźć sposób na konstruktywne rozmowy, aby osiągnąć wspólny cel: świetny miks z niesamowitym wokalem, który powali publiczność.

Kiedy po raz pierwszy zaczynasz współpracę z artystą, może minąć trochę czasu, zanim zdobędziesz jego zaufanie. Świetnym sposobem na przełamanie lodów jest zwrócenie uwagi na to, co robią dobrze. Na przykład, jeśli artysta ma wyjątkowy występ przy jakiejś okazji, możesz mu o tym wspomnieć: "Hej, wczoraj wieczorem brzmiałeś niesamowicie. Zauważyłem, że zrobiłeś X, Y i Z szczególnie dobrze".

Pomoże to w podświadomym wzmacnianiu dobrych nawyków, niezależnie od tego, czy chodzi o konkretną technikę rozgrzewki, którą wykonali tego wieczoru, czy o nowe podejście, które próbowali. Może to też pomóc im otworzyć się przed Tobą w przyszłości. Na poziomie ludzkim, większość artystów będzie wdzięczna, że zależy Ci na nich i poświęcasz czas na szczerą rozmowę. Kiedy nawiązujesz tego typu kontakt, nie wykonujesz tylko technicznej pracy - masz również możliwość pomóc artyście poprawić się w jego własnej pracy.

LOOP

Wcześniej nagrane ścieżki stają się coraz bardziej powszechne dla artystów wszystkich poziomów i gatunków muzyki. I nie są one używane tylko w muzyce pop - wielu artystów rockowych, rapowych, country i indie korzysta z loopów w różnym stopniu. Niezależnie od tego, czy jest to tylko dodatkowa harmonia, która pojawia się w refrenie, czy też pełne zastępstwo głównego wokalu podczas choreograficznego układu tanecznego, musisz być przygotowany na włączenie ich do swojego miksu na żywo.

Jak w przypadku wszystkich rzeczy w miksie, istnieje sztuka znalezienia odpowiedniej równowagi pomiędzy materiałem nagranym wcześniej a wokalem artysty na żywo. Ostatnią rzeczą, której chcesz jest to, że w momencie pojawienia się refrenu, wokal na żywo jest w stosunku do śladów ze studia.

Oto dwa sposoby na pokonanie tego wyzwania:

Ponowne nagranie ścieżek z loopa - Jeśli masz dobre relacje z artystą, możesz go poprosić o ponowne nagranie jego ścieżek wokalnych z loopa przy użyciu tego samego mikrofonu, którego używa na żywo. Pomoże Ci to osiągnąć większą spójność pomiędzy wokalem na żywo a loopami.

EQ Loop’a - Nagrane w studiu ścieżki wokalu są zazwyczaj bardzo skompresowane i mają dużo wysokich tonów, co może być wyzwaniem dla umieszczenia ich w miksie. Jeśli odfiltrujesz niektóre z tych wysokich częstotliwości za pomocą korektora półkowego, łatwiej będzie wyeksponować wokal artysty na żywo i nie dopuścić do jego zagłuszenia.

Zrób miejsce dla wokalu

Celem jest zawsze upewnienie się, że wokal przebija się przez miks, istnieje wiele różnych podejść, które możesz zastosować. Czy wokal rzeczywiście musi być najgłośniejszą rzeczą w miksie? Nie zawsze. Posłuchaj krytycznie większości nagrań Motown, a zauważysz, że nawet jeśli wokal jest zawsze czysty, czasami nie jest on najgłośniejszym elementem w miksie - może to być bas, werbel lub tamburyn.

Ponieważ miksowanie nie jest jeszcze w pełni zautomatyzowane, Twoim zadaniem jest kreatywne myślenie, aby kierować uwagę publiczności podczas całego występu. Czasami równie ważne jest, aby wokal był częścią całości, a nie tylko znajdował się na wierzchu miksu. Możesz zrobić miejsce dla wokalu w gęstym miksie, używając EQ lub wielopasmowej kompresji, aby wyciąć inne instrumenty, które konkurują z wokalem, bez umniejszania ich roli.

Tor sygnałowy

Wystarczy zebrać kilku doświadczonych inżynierów FOH w tym samym pomieszczeniu i nie minie wiele czasu, a zaczną porównywać swoje tory sygnałowe. Tor sygnałowy dla wokalu odnosi się do kolejności operacji dotyczących każdego procesora, które wpływają na ogólne brzmienie. Potrzeba będzie trochę eksperymentów, aby znaleźć, który tor sygnałowy działa dla Twojego osobistego stylu pracy, ale oto świetny punkt wyjścia:

• Equalizer - Pierwszym krokiem jest wyczyszczenie i usunięcie niepożądanych częstotliwości z wokalu. Obejmuje to filtr górnoprzepustowy, aby pozbyć się niskich częstotliwości i potencjalnie dolną półkę dla usunięcia „zamulenia”.
• Kompresja - Wokale popowe mają tendencję do znajdowania się na końcu spektrum reverb/delay, dlatego też często używa się mocnej kompresji jako osobnego efektu. Ustaw czas ataku dość szybko, wyreguluj próg aż spółgłoski przejdą bezpiecznie, następnie baw się czasem Relase, aż kompresor poczuje, że oddycha zgodnie z tempem utworu.
• De-eser - Jeśli wokal Twojego artysty „syczy”, szczególnie w wysokich częstotliwościach ", możesz użyć de-essera. De-esser jest wyspecjalizowanym procesorem dynamiki, który tłumi tylko pewien zakres częstotliwości (zazwyczaj w zakresie 3 kHz - 6 kHz), gdy „syczące” spółgłoski wokalu przekroczą próg, który ustawiliśmy dla tego zakresu.

Zawsze i Nigdy

Prawdopodobnie najważniejszą wskazówką, którą możemy się podzielić jest nauczenie się, kiedy używać każdej z tych technik, a kiedy nie. Łatwo jest popaść w rutynę i myśleć, że musisz używać każdego narzędzia, za każdym razem, aby być dobrym realizatorem. Ale prawda jest taka, że nie ma jednej uniwersalnej metody miksowania.

Musisz się upewnić, że każdy krok, który wykonujesz, rzeczywiście poprawia ogólne brzmienie, a nie jest tylko czymś, co robisz z przyzwyczajenia. Od czasu do czasu zrób krok w tył od konsolety i po prostu słuchaj. Nie dotykaj żadnych faderów ani gałek, po prostu naprawdę słuchaj i zadaj sobie pytanie: "Czego ten miks tak naprawdę potrzebuje?". Następnie, podejdź z powrotem do konsolety ze świeżym nastawieniem i rób tylko to, co musi być zrobione.

Obejrzyj cały materiał wideo

Mam nadzieję, że podobał Ci się ten artykuł, ale zapraszam Cię również do obejrzenia pełnej wersji wideo webinaru JBL Learning Session, z którego pochodzi ten artykuł: 'Mixing for Pop Vocals with Vincent Casamatta'.

 Autor: Vincent Casamatta, tłumaczenie: Sebastian Sokal

Czytaj także

• Interfejsy audio - wszystko o interfejsach audio