Czar dawnych lat - SSL PlateVerb, czyli emulacja płyty pogłosowej

Pogłos to jeden z tych efektów, z których w produkcji różnego rodzaju nagrań korzysta się wręcz rutynowo. Oczywiście bywa, że z przesadą, jednak umiejętnie użyty, dodaje tym nagraniom „powietrza”, dzięki któremu nie brzmią one sucho i sterylnie.

Jeszcze do lat osiemdziesiątych XX wieku – jeśli studio nie dysponowało pomieszczeniami o odpowiedniej akustyce - efekt ten uzyskiwano wyłącznie przy zastosowaniu urządzeń elektromechanicznych. Stąd określenia takie jak „pogłos płytowy” czy „sprężynowy”, oddające ich konstrukcyjną naturę. I choć rezultaty nie zawsze były zadowalające, jeśli chodzi o autentyczność efektu, to jednak pogłosy te odcisnęły swoje piętno na brzmieniu przebojów z tamtych lat.

Dziś korzystamy przede wszystkim z pogłosów cyfrowych – generatywnych i splotowych – ale nie oznacza to, że o płytowych i sprężynowych żeśmy zapomnieli. Na rynku co i rusz pojawiają się wtyczki emulujące ich pracę, a jedną z nich jest SSL PlateVerb. Jak sama nazwa nam mówi, jest to emulacja płyty pogłosowej. Bazuje na algorytmach, które precyzyjnie modelują właściwości takowego ustrojstwa - mechaniczne i tłumiące. Jednak jak przystało na produkt XXI wieku, PlateVerb oferuje szereg nowoczesnych funkcji, których próżno szukać w fizycznych pierwowzorach. Myślę, że opis elementów sterujących da nam pełny obraz możliwości.

I tak, górną połowę okna wtyczki zajmuje sekcja sterowania charakterystykami samej płyty, a tam samym uzyskiwanego efektu. Jest to pięć potencjometrów – Size, Density, Time, Colour oraz Early/Late. Decydują one o właściwościach wirtualnej płyty pogłosowej, w tym proporcji pomiędzy generowanymi odbiciami wczesnymi i późnymi, a także o wyborze materiału, z jakiego płyta została wykonana (regulator Colour). Parametr Size wyznacza jej wielkość, zaś Time określa długość czasu zanikania pogłosu, w przedziale od 100 milisekund do 3 sekund.

Elementem, którego z całą pewnością nie znajdziemy w mechanicznych urządzeniach pogłosowych, jest przycisk Freeze. Włączenie go powoduje wygenerowanie niekończącego się pogłosu, co można wykorzystać twórczo, np. przekształcając ogon pogłosowy jako dodatkową warstwę brzmieniową. Z kolei naciśnięcie sąsiadującego przycisku Kill odcina dopływ sygnału wejściowego, jednocześnie pozwalając efektowi na naturalne wybrzmienie.

Innym „ficzerem”, którego mogłyby pozazdrościć studia korzystające z fizycznych płyt pogłosowych, jest funkcja Ducking. Jej działanie polega na zmniejszaniu lub całkowitym wyciszaniu pogłosu, gdy sygnał wejściowy przekracza ustalony poziom progowy. Jest to przydatne dla zachowania klarowności sygnału źródłowego, bez utraty atmosfery i głębi nagrania. Automatycznie redukując poziom pogłosu podczas głośniejszych pasaży, Ducking pomaga zachować równowagę w miksie.

W dolnej części znajdują się gałki sterowania sygnałem wejściowym i wyjściowym, a także tłumieniem pogłosu w pasmach niskim i wysokim.

Tych konfitur jest więcej, ale mam nadzieję, że to, co przeczytaliście powyżej, pobudziło Waszą ciekawość. Jeśli ktoś nie korzystał nigdy z wtyczek tego rodzaju – o fizycznej płycie pogłosowej nie wspominając – może korzystać z zestawu gotowych presetów. Najpierw jednak będzie musiał uszczuplić swoje zasoby finansowe o 99 euro.