REALIZACJA DŹWIĘKU - Używanie urządzeń efektowych - cz.7

Rodzaje efektów

Gdy miksujemy "na sucho" (tj. bez efektów) w studiu, lub na koncercie, często końcowe brzmienie jest nieciekawe i ubogie. Zauważalne jest to zwłaszcza w porównaniu ze znakomicie nagranymi płytami CD najlepszych światowych wykonawców. Znajdujące się na tych płytach nagrania zostały bowiem wyprodukowane przy użyciu urządzeń, wytwarzających elektronicznie określoną atmosferę akustyczną. Poniżej zostały opisane różne rodzaje używanych efektów.

Pogłos (reverb)

Pogłos to najczęściej używany efekt w studiu i również najbardziej potrzebny. Muzyka poważna jest zawsze wykonywana w pomieszczeniach, gdzie pewna ilość ich pogłosu jest składnikiem brzmienia. Większość muzyki rozrywkowej jest natomiast nagrywana we względnie małych, sucho brzmiących studiach, po czym dodawany jest sztuczny pogłos, stwarzający poczucie rzeczywistej przestrzeni. Pogłos powstaje w naturalny sposób, gdy dźwięk odbija się od powierzchni mniejszych lub większych pomieszczeń, sal lub innych dużych struktur. 

Opóźnienie (delay)

Efekt często używany do poszerzenia brzmienia, polegający na pobraniu oryginalnego sygnału, opóźnieniu go i ponownym domieszaniu do sygnału oryginalnego. Krótkie opóźnienie stwarza efekt zdublowania dźwięku oryginalnego.

Echo

Popularny efekt, szeroko używany dla gitar i wokali w latach '60 i '70. Nie jest tak często dzisiaj używany dla wokali, lecz bardzo skuteczny dla gitar i keyboardów. Bardzo dobrym sposobem jest tu dopasowanie czasu echa do tempa utworu.

Chorus i flanger

Chorus i flanger oparte są o krótkie opóźnienie, połączone z modulacją wysokości, co daje efekt dwóch, lub więcej instrumentów grających tę samą partię. Flanger wykorzystuje ponadto sprzężenie zwrotne i jest efektem bardziej intensywnym. Oba te efekty współpracują dobrze z podkładowymi, ciągłymi partiami syntezatorów (jak np. smyczki) i najlepiej ich używać stereofonicznie, ponieważ dają wrażenie dużej szerokości i płynności źródła dźwięku.

Przesuwnik widma (pitch shifter)

Polega to na zmianie wysokości oryginalnego brzmienia, zazwyczaj do jednej oktawy w górę i w dół, a czasami nawet do dwóch. Niewielka zmiana wysokości jest użyteczna dla wytwarzania efektów odstrojenia lub podwojenia, które powodują, że pojedynczy instrument brzmi jak dwa lub trzy. Większe zmiany wysokości pozwalają natomiast na tworzenie współbrzmień w różnych interwałach muzycznych.

Pamiętaj: Użyteczne ustawienia efektów dla różnych instrumentów znajdziesz w części 6 "W studiu"

Przygotowanie pętli efektów:

• Ustaw urządzenie efektowe tak, żeby wysyłało sam sygnał efektu (wet).
• Podłącz Twoje urządzenie zgodnie z opisem w części 4) "Urządzenia wejściowe".
• W odpowiednim kanale wejściowym ustaw wysyłkę Aux po tłumiku (post fade Aux) w położeniu maksymalnym.
• Wciśnij AFL przy sumie tego wyjścia Aux.
• Ustaw poziom wyjściowy na "0" wskazń miernika.
• Ustaw nominalny poziom wejściowy urządzenia efektowego ("0").

Pamiętaj: Możesz teraz używać mierników miksera AFL do kontroli wysterowania procesora efektów, ponieważ oba mierniki zostały skalibrowane.

• Wyciśnij AFL przy sumie Aux i wciśnij PFL przy wejściu powrotu efektu.

Pamiętaj: Jeśli używasz prostego wejścia stereo bez PFL, ustaw wzmocnienie tego wejścia dla uzyskania pożądanego poziomu efektu.

• Ustaw wzmocnienie wejścia powrotu efektu aż do uzyskania wskazania miernika "0".
• Wyciśnij PFL i ustaw tłumik powrotu efektu aż do uzyskania żądanego poziomu efektu.

Pamiętaj: Oryginalny, czysty sygnał (dry) jest w ten sposób mieszany z sygnałem efektu (wet).

Wysyłki Aux Pre-fade (sprzed tłumika) i Postfade (po tłumiku):

Pre-fade

Wysyłki sprzed tłumika są niezależne od tłumika, a więc ilość dodawanego efektu nie zmienia się ze zmianą poziomu tłumika. Oznacza to, że będziesz słyszał efekt nawet wówczas, gdy tłumik znajduje się w dolnym położeniu.

Post-fade

Ważne jest, żeby do sterowania urządzeń efektowych używać właśnie wysyłek po tłumiku. Te wysyłki są zależne od położenia tłumika, a więc ilość dodawanego efektu będzie się zmieniać wraz ze zmianą poziomu tłumika; proporcje efektu do czystego sygnału są tu więc zawsze takie same.

Pamiętaj: Dla uniknięcia sprzężenia wysyłka Aux w torze powrotu Effect Return musi być zawsze ustawiona na minimum.